Vaktiyle 2. Dünya savaşı sırasında tarımdan sanayileşmeye doğru geçişte ortaya çıkan ilk ISO 9001 kalite yönetim sistemi, aradan geçen onlarca sene sonra önce kamu kurum ve kuruluşları sonrasında da özel sektör için geliştirildi.
Günümüzde tüm dünyada her kuruluş ve organizasyonun birbiri ile iletişimini sağlamada önemli yere sahip olan ISO 9001 kalite yönetim sistemi her geçen 5 yılda bir ortalama ile köklü değişikliklere tabi tutuluyor.
En son yayınlanan ve halen yayında bulunan ISO 9001:2015 revizyonu ise şirketlerin günümüz şartlarında ön planda yer alan teknolojik şartları ve değişen pazar şartlarının analize tabi tutulmasını sağlayan 4. maddeyi de içeriyor. 4. madde kuruluşun bağlamı ISO 9001:2015 standartında yer alan yeni başlıklardan biri.
ISO 9001:2015’te Kuruluşun Bağlamı
Bilindiği üzere önceki versiyonlarda bir yönetim sisteminin özellikle kalite odaklı olan iso 9001 için pazarlama her dönem eksikliği hissedilen bir konuydu. Şirketlerin giderek artan rekabet ve pazar şartları kalite yönetim sistemi için pazarlama bölümünün eklenmesi ve analiz edilmesi artık zorunlu bir ihtiyaç haline gelmiş hatta bu madde konusunda belki de geç bile kalınmıştı.
İşte kuruluşun bağlamı firmaların bu yöndeki beklentilerini karşılayan bir madde olarak yeni revizyonda (bakınız) yerini almış oldu.
Bu madde gereği öncelikle kalite yönetimi sistemi kurarak müşteri memnuniyetini sağlamak hedefindeki işletmelerin pazar, bağlam, rekabet, ekonomi, kültürel yaklaşımlar geliştirmeleri hedefleniyor. Her kuruluş kendi kalite kapsamı içeriğinde ilk hedef olarak bu analizleri (iç ve dış bağlam, ihtiyaç ve beklenti analizleri) dokümante edebilmesi gerekiyor.
Tüm yönleriyle ele alındığında bu dokümantasyon şartlarının neden gerekli olduğunu tamamlayan bir madde olarak Madde 4: Kuruluşun Bağlamını işaret edebiliriz.
Genel Olarak ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi Yaklaşımı
ISO 9001:2015 kalite yönetim sistemi yaklaşımı her büyüklükteki kuruluşun benimsemesi gerekli bir yapı sunmaktadır. Daima profesyonel uzmanların fikir birliğiyle birlikte hazırladıkları ve sürekli yenilenen yapısıyla günümüzün en çok tercih edilen kalite sertifikası (bakınız) ISO 9001 belgesidir.
Temel yaklaşım olarak bu ana yapıyı ifade eder. Dokümantasyon yapısı bir yol gösterici olmakla birlikte firmaların üst yönetimlerine rehberlik (bir nevi serbest danışmanlık) yapmaktadır. Bugün tüm dünyada en çok tercih edilen belgenin ISO 9001 (bakınız) olması şaşırtıcı bir tesadüf değildir. Her şeyin tarifinin yapıldığı ve izlendiği bir müessesenin başarısız olması rakiplerine oranla daha az olasıdır.
Her detay olduğu gibi kalitenin her açıdan inceliklerinde saklı olmasında olduğu gibi bu standard içeriğinde bu türden küçük ama hayati değere sahip fikirler, yol yöntem ve bilgiler taşımaktadır. Böylesine faydalı bir paylaşım esasen tüm firmaların (kamu ya da özel) ayırt etmeksiniz danışabileceği temel yaklaşım prensiplerini çok cüzi rakamlara kuruluşlara sunmaktadır.
Mutlaka her işletmenin bu kalite yönetim sistemini esas alan yaklaşım geliştirmeleri ve sağlıklı bir ISO 9001:2015 yönetim sistemi için sürdürülebilir alt yapıyı güvence altına almaları gerekmektedir.